کلید ها در موسیقی همیشه در سمت چپ خطوط حامل کشیده می‌شود. در نت نویسی موسیقی مدرن، سه نوع کلید با اشکال و اسامی زیر وجود دارد:
-
کلید سل
-
کلید دو
-
کلید فا
هرگاه یکی از این کلیدها بر روی یکی از خطوط حامل قرار گیرد، بقیه خطوط و میان خطوط با توجه به رابطه‌ای که با آن دارند خوانده می‌شوند. امروزه کاربرد کلید سل در سازها نسبت به سایر کلید ها بیشتر است و در سازهای سنتی ایرانی بسیار کاربرد دارد.
هر کلید در محل اصلی خود روی حامل نشان داده شده، به همراه نت مرجع آورده شده‌است.
استفاده از سه کلید مختلف نوشتن موسیقی برای تمامی صداها و سازها را امکان‌پذیر نموده، حتی اگر آنها بازه‌های بسیار متفاوتی داشته باشند (که آنها، حتی اگر تعدادی صدای بسیار بالاتر یا پایینتر از صداهای دیگر باشند). انجام این کار فقط با استفاده از یک کلید بسیار سخت است، به دلیل اینکه حامل مدرن فقط ۵ خط داشته، و تعداد نتهایی که در محدوده حامل نشان داده می‌شود، حتی با خطوط اضافه، نزدیکی با تعداد نتهایی که یک ارکستر می‌نوازد ندارد. استفاده از کلیدهای مختلف برای سازها و صداهای متفاوت این امکان را می‌دهد که به راحتی نتها را در محدوده حامل با کمترین استفاده از خطوط اضافه نوشت. به این منظور کلید سل برا بخش‌های بالا، کلید دو برای بخش‌های میانی، و کلید فا برای بخش‌های پایین- به استثنای قسمت مهمی مهم از بخش‌های انتقالی، که نت متفاوتی از صدایی تولید می‌کنند نوشته می‌شود، اغلب حتی در اکتاو.
محل قرارگیری کلید روی خطوط حامل
به منظور تسهیل در نوشتن محدوده‌های مختلف، هر یک از کلیدها به صورت تئوری می‌توانند روی هر یک از خطوط حامل قرار گیرند. هرچه یک کلید روی حامل پایینتر قرار گیرد، بالاترین محدوده را داشته، برعکس، بالاترین کلید، محدوده پایین را خواهد داشت. هر یک از این کلیدها اسامی مختلفی را براساس محدوده صوتی که برای آن ها مناسب است، دارند.
در موسیقی مدرن، فقط چهار کلید بشکل منظم استفاده می‌شود: کلید تربل، کلید باس، کلید آلتو و کلید تنور. از اینها، کلید تربل و کلید باس بیشترین استفاده را دارند.
کلیدها
کلیدهای سل
کلید تربل
وقتی کلید سل روی دومین خط حامل قرار می‌گیرد، به آن کلید تربل می‌گویند. این کلید امروزه بیشترین استفاده را داشته، و تنها کلید سلی است که مورد استفاده قرار می‌گیرد. به این دلیل، اصطلاحات کلید سل و کلید تربل هم معنی در نظر گرفته می‌شوند.
این کلید در موسیقی برای سازهایی که صدای نسبتا زیری دارند، استفاده می‌شود.
در میان سازها از کلید تربل: ویولن، فلوت، ابوا، هورن انگلیسی، خانواده کلارینت، خانواده ساکسفون، هورن، ترمپت، کرنت، یوفونیوم (و گاهی باریتون)، ویبرافون، سیلافون، ماندولین، ریکوردر و گیتار استفاده می‌کنند. کلید تربل حامل بالا از حامل عمومی (بزرگ) است که برای هارپ و کیبرد استفاده می‌شود. همچنین گاهی اوقات به جای کلید تنور، بای بالاترین نتهای سازهایی که با کلید باس اجرا می‌شوند مانند ویلن سل، کنتر باس (که یک اکتاو پایینتر صدا می‌دهد)، باسون و ترمبون. همچنین ویلن آلتو (ویولا) بعضی اوقات از کلید تربل برای نتهای خیلی بالا استفاده می‌کند. کلید تربل برای صداهای سپرانو، متسو سپرانو، آلتو، کنتر آلتو و تنور استفاده می‌شود. صدای تنور یک اکتاو پایینتر صدا می‌دهد و اغلب بوسیله کلید اکتاو (در ادامه توضیح داده شده است) یا دو کلید تربل نشان داده می‌شود.
کلیدهای فا
کلید باس (Bass)
وقتی کلید فا روی خط چهارم قرار گرفته، به آن کلید باس گفته می‌شود. این تنهاکلید فا است که امروزه استفاده می‌شود، پس واژه کلید فا و کلید باس اغلب مترادف در نظر گرفته می‌شود.
این کلید برای ویلن سل، یوفونیوم، کنتر باس، کیتار باس، باسون، کنتر باسون، ترومبون، باریتون، توبا و تیمپانی استفاده می‌شود. همچنین برای پایین‌ترین نتهای هورن و برای صداهای باریتون و باس استفاده می‌شود. تنو زمانی روی کلید باس نوشته می‌شود که هر دو روی یک حامل نوشته شوند. کلید باس کلید پایین در حامل عمومی برای سازهای هارپ و کیبرد است. کنترباسون، کنتر باس و الکتریک باس یک اکتاو پایینتر از چیزی که نوشته می‌شوند صدا می‌دهند.
کلیدهای دو
کلید آلتو
وقتی کلید دو روی سومین خط حامل قرار می‌گرفت، به آن کلید آلتو گفته می‌شد. در تمامی کلیدهای دو، این خط نشانگر نت دو وسط است.
کلید تنور
وقتی کلید دو روی خط چهارم قرار می‌گیرد، به آن کلید تنور گفته می‌شود